INT0400118 – Natur+Oder

Głównym celem projektu jest wspólne opracowanie i wdrażanie transgranicznych rozwiązań na rzecz zachowania i rozwoju różnorodności biologicznej.

Zostanie to osiągnięte na dwóch poziomach w projekcie poprzez harmonizację planów zarządzania administracji obszarów chronionych oraz poprzez realizację konkretnego środka zarządzania w celu poprawy warunków życiowych awifauny na terenach zalewowych Odry, położonych na granicy polsko-niemieckiej. Małe zbiorniki wodne – starorzecza, torfianki, śródpolne stawy i oczka wodne, są jednym z najszybciej ginących i zagrożonych siedlisk, dlatego konieczne jest wspólne działanie dla zachowania, ochrony i rozwoju tych siedlisk na granicy polsko-niemieckiej. Te małe zbiorniki wodne są domem dla licznych ptaków błotnych i wodnych, które stanowią istotną część różnorodności biologicznej na terenach zalewowych Odry. Aby ustabilizować ich populację oraz zapewnić rozwój konieczne są rozległe i płytkie obszary zalane wodą. Szczególne znaczenie ma to w okresach wiosny i wczesnego lata. Wtedy poziom wody powinien być utrzymaniu na poziomie głębokości od 0,0 m do 0,3 m z przegłębieniami do 1,2 m. Zbiornik taki powinien posiadać możliwość kontrolowania wysokości poziomu wody. Utworzenie takich zbiorników pozwoli, zwłaszcza w czasie lat suchych, na zapewnienie miejsca bezpiecznego gniazdowania, żerowania i nocowania ptaków wodno-błotnych, w szczególności gatunków ginących tj.: rożeńce, świstuny, krakwy, cyranki, płaskonosy, cyraneczki, ohary, czajki, siewki złote, brodźce śniade, krwawodzioby, łęczaki. Zadania ochrony czynnej w projekcie są uzupełnieniem planów ochrony powołanego w 2023 roku rezerwatu przyrody pod nazwą „Gęsi Bastion pod Starą Rudnicą”. Jest to obszar o łącznej powierzchni 724,20 ha, położony na terenie gminy Cedynia, którego celem ochrony jest zachowanie szczególnych walorów przyrodniczych ekosystemu rozległego, okresowo zalewanego starorzecza, zlokalizowanego pomiędzy rzeką Odrą a drogą Stary Kostrzynek – Stara Rudnica – Siekierki, jako cennej mozaiki siedlisk stanowiących lęgowiska, żerowiska i noclegowiska ptaków, o znaczeniu regionalnym i ponadregionalnym.

Drugim wyzwaniem w projekcie jest harmonizacja środków zarządzania i planów ochrony między administracjami obszarów chronionych. Odbywa się to w wieloetapowym procesie, który rozpoczyna się od opracowania wspólnego modelu ochrony przyrody. Na tej podstawie zostanie opracowana i zharmonizowana wspólna strategia ochrony i rozwoju Doliny Dolnej Odry oraz konkretny plan zarządzania i działania dla NLP. Dzięki harmonizacji polsko-niemieckich planów zarządzania tego transgranicznego obszaru oraz uzupełniającym się prowadzonym zabiegom ochrony czynnej w zależności od specyfikacji terenu zostanie dobrze utrzymana i zachowana bioróżnorodność poprzez poprawę stanu siedliska oraz zwiększenie bioróżnorodności na obszarach dotychczas ubogich w siedliska. Skuteczna ochrona czynna pozwoli na zapewnienie dobrych warunków bytowania dla wielu gatunków ptaków wodno-błotnych. Rzadkie występowanie tych gatunków będzie magnesem przyciągającym „podglądaczy” przyrody z całej Europy.

Celem tego projektu jest pokazanie obszaru Unikalnej DDO jako jednego transgranicznego obszaru przyrodniczego „bez granic”, w którym partnerzy dbają o jego bioróżnorodność i pokazują ją w sposób zrównoważony podczas zorganizowanych obserwacji turystom wrażliwym na przyrodę.